Evidence-informed ontwikkelen en versterken van werkplekleren: van een complexe onderwijsproblematiek tot een nieuw traject

Samenvatting

Dit artikel illustreert hoe, aan de lerarenopleidingen kleuter- en lager onderwijs van de AP Hogeschool Antwerpen, het traject voor werkplekleren evidence-informed werd ontwikkeld aan de hand van Educational Design Research (EDR). Bij EDR versterken ontwerp- en onderzoeksactiviteiten elkaar cyclisch om zowel een kwaliteitsvolle interventie als wetenschappelijke inzichten te creëren. Work@OT, een project voor praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek (2017-2021), doorliep de EDR-cyclus tweemaal om een kleinschalig piloottraject voor werkplekleren te optimaliseren en te verbreden. In de eerste cyclus werden volgende vragen onderzocht: (1) Wat zijn de sterke punten en verbeterpunten van het bestaande werkplektraject? (2) Welke basiscompetenties en beroepsrollen verwerven studenten tijdens het werkplektraject en hoe verschillen deze van de competenties die studenten verwerven in een klassiek stagetraject? Via een mixed method onderzoek (literatuurverkenning, focusgroepen, diepte-interviews en vragenlijstonderzoek) werd een antwoord gezocht op deze vragen. Het onderzoek toonde aan dat werkplekleren studenten meer ruimte biedt om verschillende competenties en beroepsrollen te verwerven. Tevens voelden werkplekstudenten zich sterker betrokken bij het schoolteam. Het team creëerde voor hen een veilig leerklimaat wat hun leerproces, motivatie en zelfvertrouwen ten goede kwam waardoor ze zich beter voorbereid voelden op het beroepsleven. Op basis van de onderzoeksresultaten werd het werkplektraject niet enkel herwerkt, maar ook structureel ingebed in het curriculum van de lerarenopleiding kleuter- en lager onderwijs. Tevens wees het onderzoek op het cruciale belang van communicatie en kwaliteitsvolle samenwerking. Daarom werd in een tweede, kleinere cyclus getracht succesfactoren voor een kwaliteitsvolle samenwerking in kaart te brengen.