Collectief leren van schoolleiders via procescoaching door lerarenopleiders

Samenvatting

In dit praktijkvoorbeeld nemen lerarenopleiders de rol van procescoach op zich binnen een door de Vlaamse Overheid gesubsidieerde dienstverleningsopdracht, om professionele reflectie bij schoolleiders te bevorderen. In een tweejarig professionaliseringstraject begeleidden zeven procescoaches tien parallelle groepen van schoolleiders uit basis- en secundair onderwijs die op de één of andere manier al een bestaand samenwerkingsverband vormden.

Het doel van het traject was om schoolleiders te versterken in veerkrachtig leiderschap in uitdagende omstandigheden én om collectief leren mogelijk te maken en te versterken tussen schoolleiders die (al dan niet intens) samenwerken op niveau van de scholengemeenschap. Via reflectief ervaringsleren werd een kwalitatieve dialoog op gang gebracht, werden persoonlijke én professionele relaties versterkt en konden een zeventigtal schoolleiders in een veilige omgeving hun zorgen én strategieën met betrekking tot leiderschap in de schooljaren 2021-2022 en 2022-2023 delen met elkaar.

Eén van de topics waar de schoolleiders diepgaand, bij regelmaat en schooloverstijgend in een samenwerkingsverband over in gesprek gingen, was het lerarentekort. Suggesties om het missen, uitvallen of afhaken van leraren aan te pakken werden met elkaar gedeeld, en werden door de vaste procescoach (lerarenopleider) gekaderd binnen recent onderzoek over personeelspraktijken (Vekeman et al., 2020). De vijf beschreven praktijken (rekrutering en selectie, opdrachttoewijzing, leerkrachtevaluatie, professionele ontwikkeling, en waardering en beloning) zijn nuttig voor onderwijsprofessionals die bewust willen nadenken over het vormgeven van personeelsbeleid in onderwijs. Naast facilitator van de reflectieve dialoog, trad de procescoach hier dus ook op als verbinder van expertise.