Een onderwijsaanpak voor jonge-kind-specialisten in de pabo: drie ontwerpprincipes

Samenvatting

Onderwijs aan jonge kinderen vraagt om specifieke pedagogische en didactische expertise van (aankomende) leerkrachten in het basisonderwijs. Al sinds 1985 zoeken de Nederlandse pabo’s naar optimale manieren om die expertise effectief aan te leren. Ondanks inspanningen hebben deze verbeteringen tot op heden onvoldoende resultaat opgeleverd. Daarom is op de pabo van NHL Stenden een nieuwe onderwijsaanpak ontwikkeld. Het doel van dit project was om inzicht verkrijgen in ontwerpprincipes voor een optimaal curriculum dat zich richt op jonge-kind-specialisten. De kern van de nieuwe onderwijsaanpak bestond uit bijeenkomsten met jonge-kind-specialisten, naast het bestaande programma. In dit artikel beschrijven we de ervaringen van pabo-studenten en docenten met onze onderwijsaanpak en de bijdrage daarvan aan de ontwikkeling van studenten tot jonge-kind-specialist. Uit de kwalitatieve analyse van interviewdata en logboeken blijken de volgende drie ontwerpprincipes relevant: (1) een verdiepend, visiegedreven, aanbodgestuurde aanpak, waardoor studenten andere pedagogisch-didactische aanpakken leren kennen dan ze in hun stage tegenkomen; (2) een groep gelijk georiënteerden die een leergemeenschap vormt, waarin zij (3) (stage-)ervaringen uitwisselen, terwijl zij gelijktijdig stagelopen in de jongste groepen van de basisschool. Een vroegtijdige start van een onderwijsaanbod vanuit deze ontwerpprincipes lijken van toegevoegde waarde om niet alleen specifieke jonge-kind-expertise te versterken, maar ook de professionele identiteit als jonge-kind-specialist te verstevigen. Omdat van jonge-kind-specialisten een voortrekkersrol wordt verlangd in de versterking van het onderwijs aan jonge kinderen, zijn deze inzichten van grote waarde.